― 21 Kasım 2025
- Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü'nün yayımladığı Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri 2025 Raporuna göre, Türkiye'de PCT kapsamında başvuru yapan kadın buluşçu oranında yüzde 26,1 ile dünya lideri konumuna yükseldi- Türkiye, 10 bin 4 yerli patent başvurusuyla dünya sıralamasında 10'uncu basamağa yükseldi
Türkiye, geçen yıl 10 bin 4 yerli patent başvurusu ile dünyada 10'uncu sıraya yükselirken, Patent İşbirliği Antlaşması (PCT) kapsamında başvuru yapan kadın buluşçu oranında lider konuma geldi.
Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü'nün (WIPO) yayımladığı Dünya Fikri Mülkiyet Göstergeleri 2025 Raporu'nda, Türkiye geçen yıl patent, marka ve tasarım alanlarında küresel ölçekte güçlü bir performans sergiledi.
Rapora göre, Türkiye, 2024'te bir önceki yıla göre patent başvurularında yüzde 18,4, tescillerde ise yüzde 38,9 artış kaydederek dünya ortalamasının üzerinde büyüme gösterdi.
Türkiye, 10 bin 4 yerli patent başvurusuyla dünya sıralamasında 10'uncu basamağa yükseldi, daha önce bu sıralamada 12. sırada yer alıyordu.
Uluslararası arenada kadınların yaptığı patent başvurularında önemli bir sıçrama gerçekleştirdiği görüldü. Bu kapsamda Türkiye'de PCT kapsamında başvuru yapan kadın buluşçu oranında yüzde 26,1 ile dünya lideri konumuna geldi.
2014–2024 döneminde kişi başına düşen patent başvurusu artışında Türkiye dünya 2'ncisi, yerli faydalı model başvurularında ise dünya 7'ncisi oldu. Patent uzmanı sayısının 181'e ulaşmasıyla Türkiye, bu alanda da dünya da 10'uncu sırada yer aldı.
- Marka başvurularında Avrupa'nın zirvesinde
Türkiye 2024'te 366 bin 543 sınıf ile yerli marka başvurularında dünyada 6’ncı, Avrupa'da ise 2'nci oldu.
Yerli marka tescillerinde ise 284 bin 781 sınıf ile Türkiye, Avrupa'da birinci, dünyada 4'üncü sıraya yerleşti.
- Türkiye Tasarımda dünya üçüncüsü
Türkiye, geçen yıl 41 bin 875 yerli tasarım başvurusu ile dünya 3'üncüsü oldu.
Tasarım başvurularının sektörlere göre dağılımına bakıldığında mobilya ve ev eşyalarını yüzde 25,8, reklamcılığın yüzde 19,2, tekstil ve aksesuarın yüzde 13,4 olduğu görüldü.
Yerli tasarım yoğunluğunda Türkiye, gayrisafi yurt içi hasılaya oranla dünya 4'üncüsü, nüfusa göre ise 5'incisi olarak konumlandı.
- Türkiye'nin küresel sıralaması
Raporda yer alan 2024 verilerine göre, Türkiye 10 bin 4 yerli patent başvurusu ile Çin 1 milyon 672 bin 1, ABD 270 bin 295, Japonya 237 bin 169, Güney Kore 195 bin 786, Hindistan 63 bin 217, Almanya 40 bin 85, Rusya 21 bin 502, Fransa 12 bin 751, İngiltere'den 11 bin 105, sonra 10. sırada yer aldı.
Türkiye'yi, İtalya 9 bin 120, İran 8 bin 314, Kuzey Kore 6 bin 936, Brezilya 5 bin 752 ve Kanada 4 bin 304 ile takip etti.
Dünyada yerli marka başvurularında Türkiye'nin duruma bakıldığında, Çin’in 6 milyon 786 bin 172, Rusya’nın 523 bin 570, Hindistan’ın 512 bin 597, ABD’nin 493 bin 415 ve Brezilya’nın 425 bin 953 sınıf sayısından sonra 366 bin 543 sınıf ile 6. sırada yer aldığı görüldü.
Bu alanda Türkiye'yi 302 bin 9 sınıf ile İran, 265 bin 457 sınıf ile Güney Kore, 240 bin 417 sınıf ile Japonya, 239 bin 28 sınıf ile Fransa, 207 bin 784 sınıf ile Almanya, 200 bin 303 sınıf ile İngiltere, 159 bin 140 sınıf ile Meksika, 127 bin 832 sınıf ile Endonezya izledi.
Türkiye 41 bin 875 yerli tasarım alanındaki başvurularıyla dünyada 803 bin 234 ile Çin ve 51 bin 765 başvuruyla Güney Kore'den sonra 3. sırada yer aldı.
Yerli tasarım alanındaki başvurularda Türkiye'yi 36 bin 754 başvuruyla İtalya, 36 bin 118 başvuruyla Hindistan, 30 bin 985 başvuruyla İngiltere, 28 bin 202 başvuruyla Almanya, 26 bin 821 başvuruyla Fransa, 20 bin 675 başvuruyla Japonya, 20 bin 670 başvuruyla ABD, 13 bin 916 başvuruyla İspanya, 7 bin 723 başvuruyla Rusya, 7 bin 545 başvuruyla İran, 5 bin 892 başvuruyla Brezilya ve 5 bin 776 başvuruyla Endonezya takip etti.
